Piloten, kunstenaars, glazenwassers, zangeressen en politieagenten

Al heel wat jaren komen we als invallers bij basisscholen in Amsterdam en omstreken. Elke keer als ik voor de klas sta, vragen de kinderen of ik morgen weer kom, omdat ze het vinden lijken alsof ze de hele dag niet gewerkt hebben. Ook collega-leerkrachten verbazen zich over de feestelijke sfeer in de klas bij Verhalenfabriek. Als ik laat zien wat we hebben gedaan, zijn ze verbaasd; de hele dag feest en toch ook hard gewerkt. Hoe kan dat?

Dit komt omdat we er bij Verhalenfabriek een speciale werkwijze op na houden. Een werkwijze die over het algemeen bij training aan volwassenen wel wordt toegepast, maar bij het onderwijs aan kinderen vaak wordt vergeten. Elke training, opleiding of cursus die ik na mijn 18e jaar heb gevolgd, heb ik zelf uitgezocht of er werd aan mij gevraagd wat ik er wilde leren. Terwijl we bij kinderen tot 18 jaar kennis aanbieden waarvan wij volwassenen denken dat het goed voor ze is. What's in it for me? is een hele legitieme vraag, lijkt me.

In de loop van de dag gaan we met de kinderen aan de slag om uit te vinden wat zij willen worden. Tekenaar, juffrouw, schrijver, advocaat, dokter, kunstenaar, voetballer, zangeres, piloot, actrice of - heel soms nog - brandweer of politieman, het zit er allemaal tussen. Alleen al hiermee aan de slag gaan, maakt kinderen enthousiast. Kijk hier voor onze aanpak. Ga je daarna met ze werken, dan kun je hun interesses integreren in de lesstof, of ze motiveren op basis van hun eigen ambities. Aan een meisje dat actrice wil worden vraag ik of ze mee wil lezen, want als je niet goed kunt lezen, hoe kun je dan ooit je tekst instuderen?

Daarnaast houden we het graag dichtbij. Stel, ik doe met groep 6 een les over De Atlas Major van Blaeu; dan steken we dat in via de routeplanners die we nu hebben (hoe deden ze dat vroeger?) en laten we de leerlingen een plattegrond van de school maken. Door gebruik te maken van de dingen die kinderen leuk vinden, leren ze spelenderwijs. Liedjes instuderen is een goede manier om technisch te leren lezen. Kinderen tot 10 jaar houden bijna allemaal van zingen. Veel jongens houden van sport; laat ze lezen, schrijven en werken met sportzaken. Een werkstuk over voetbal. Het lezen van de Voetbal International en rekenen aan de hand van de stand in de voetbalcompetitie.

En voor jezelf is het ook een feestje. De methode gebruiken als leidraad om te weten wat wanneer te behandelen en dan de lessen erbij maken met je eigen sausje, aangepast aan jouw leerlingen. Je zult zien dat ze smullen. En daar krijg jij dan weer energie van.

Laat je me weten wat je hiervan vindt of hoe jij dit aanpakt? Reacties ontvangen een exemplaar van ons boek Verhalenfabriek; inspireren in de klas! Waarin bovenstaande aanpak nader wordt uitgewerkt.

Een taalsnackje mag elke dag!

Elma is één van onze invallers die voor een langere periode een zieke leerkracht vervangt. Zij werkt twee dagen in de week met haar groep 5. Ze gaat dan uiteraard door met het reguliere programma van groep 5, maar neemt ook de tijd om even tussendoor te 'snacken' met haar leerlingen. Een taalsnackje: leuk, leerzaam en gezond voor je woordenschat!

Maak samen een woordslang; de laatste letter van het eerste woord is de eerste letter van het volgende woord. Dus als je aan tafel zit met je kind(eren) neem dan als eerste woord bijvoorbeeld 'zout', dan wordt het tweede woord 'tafel' en het derde woord 'lepel'. Zo ga je door, om de beurt noem je iets wat met het eten te maken heeft. Hoe langer de woordslang, hoe beter!

In de klas is dit ook heel effectief; de leerlingen mogen het woord zelf opschrijven op het digibord en zo zien ze dat er zich echt een woordslang vormt. Neem bijvoorbeeld het thema van de dag of een onderwerp uit de taal- of rekenmethode: breuk - keersom - maatje - erbij - ijverig - getal ... enzovoort!

Past het nog op het bord?

Een andere effectieve taalsnack is kinderen tegenstellingen & overeenkomsten te laten bedenken (Venndiagram). Dit kunnen ze zelf doen en daarna bespreken. Kinderen vinden dit leuk én het is effectief. Je kunt het gebruiken om behandelde stof van de dag nog een keer te herhalen. Of je gebruikt de hobby’s en interesses van de kinderen. Elma doet het vaak aan de hand van de onderwerpen van spreekbeurten van leerlingen.

Zo kan ze alle lestijd effectief gebruiken, zonder al te veel voorbereiding. Maar nog veel belangrijker: de leerlingen vinden het leuk.

Veel plezier! Hier vind je nog meer taalsnacks voor tussendoor.