Onderwijsadvies van leerlingen

Donderdag 21 mei mocht ik de presentaties bijwonen op het Onderwijsfestival en er over bloggen, tweeten en Facebooken. Het festival was een feestje; heel veel bevlogen mensen met hart voor onderwijs ontmoetten elkaar in Eye en volgden de sessies over het onderwijs van de toekomst. Af en toe kwam er een cruiseschip met 10 verdiepingen voorbij varen en dat maakte het nog wereldser. Want daar ging het over gisteren, over de wereld voor onze kinderen, over de toekomst van het onderwijs.

Tijdens het festival is het CodePact ondertekend, waarmee onder meer oud-Eurocommissaris Neelie Kroes en bedrijven als Randstad, Microsoft, IBM en Google onderschrijven dat honderdduizenden kinderen onderwezen gaan worden in coderen. Meer specifiek: 400.000 brugklassers en 400.000 achtstegroepers gaan leren programmeren. Volgens de onderwijsprofessionals is dit namelijk één van de vaardigheden die kinderen in 2032 nodig zullen hebben om in de maatschappij mee te kunnen draaien en ieder kind verdient het om dit te leren.

Deelnemers aan het festival woonden sessies bij over technologie in de klas, het MBO, innovatie door creativiteit, China, de rol van de leraar, Robotica, the we-society en 21st century skills. Allemaal interessant, leerzaam, spannend, soms ontregelend. 

Maar één van de sessies is me het meest bijgebleven; leerlingen van het Hyperion Lyceum in Amsterdam vertelden hun visie over hoe we jongeren kunnen voorbereiden op hun werk en leven in de toekomst. Wat Asmae, Frans en Julius deden was ons, onderwijsprofessionals, gratis advies geven over hoe we nu al (vandaag in de klas) leerlingen het best kunnen voorbereiden op de toekomst.

Hun advies:

1. Arbeidsmarkt-les – geef ons informatie over studiekeuzes, vraag- en aanbod van arbeid in de markt, oriëntatie-mogelijkheden bij bedrijven en studies.

2. Het vak Actualiteit – leer ons onze eigen mening te vormen over de ‘ongeschreven geschiedenis’, die nog niet in de methodes staat. Over wat er nu speelt; Charlie Hebdo, asielzoekers, vluchtelingen, integratie en ook over wat er goed gaat, wat positief is in onze samenleving.

3. Talen waar we wat aan hebben – laat het curriculum mee veranderen met wat nodig is. Zijn dat Frans, Duits, Latijn & Grieks of juist Chinees en Spaans?

4. Interesses van de leerlingen – speel hierop in, laat leerlingen leren via hun eigen interesses. Via filmpjes op YouTube, zelf dingen uitzoeken, een taal leren via liedjes, series en films.

5. Bereid ons voor – laat de manier van onderwijs op het VO meer aansluiten bij het onderwijs bij een vervolgopleiding. Geef ons alvast colleges, laat ons essays schrijven, onderzoek doen. Geef ons meer zelfstandigheid en laat ons samenwerken door presentaties voor medeleerlingen te maken. Hierdoor wordt de leertijd verlengd, ook buiten schooluren om.

Wij als onderwijsprofessionals kunnen hele mooie en goede dingen bedenken en maken voor het onderwijs. Maar laten we alsjeblieft niet vergeten te luisteren naar de leerlingen, naar de toekomst van het onderwijs. 

Green is Cool!

Geert Kooistra is een ambassadeur zoals Green’s’Cool (klinkt als Green School) zich zou wensen. Met enthousiasme en verve vertelt hij als kwartiermaker over het programma dat onderwijs, overheid en ondernemers bij elkaar brengt om samen te werken aan innovatieve oplossingen voor maatschappelijke kwesties. 

De activiteiten van Green’s’Cool laten leerlingen kennismaken met de praktijk, die op zijn beurt profiteert van kennis en (innovatief) inzicht van jongere generaties.

Green’s’Cool organiseert hiervoor voor leerlingen van PO en VO buitenschoolse activiteiten, interdisciplinaire projecten, buurtprojecten en educatieve campagnes.

Green’s’Cool, is opgericht i.s.m. Wubbo Ockels en is ontstaan op Aruba, waar met de hulp van Richard Branson’s Carbon War Room en TNO gewerkt wordt aan een optimistisch en innovatief investeringsklimaat voor greentech bedrijvigheid en een duurzame (kennis)economie. Er wordt een dynamische, eigentijdse en optimistische bewustwording- en educatiecampagne gevoerd, waarin de onderwijssector een sleutelrol speelt. Echter ook buiten het onderwijs, spreekt Green’s’Cool eigenlijk iedereen aan; professioneel en persoonlijk. Wie wil er nu niet ‘groen’ zijn en meewerken aan duurzame oplossingen!

Zie ook www.planosfeer.nl

Made in China

Wat weten wij eigenlijk van dat enorme land, die grote onbekende? We zijn er een beetje bang voor en weten niet wat we kunnen verwachten. Jan van der Putten kent China door en door en kan er heel smeuïg over vertellen. De PowerPoint presentatie die hij had voorbereid werkte niet zoals van der Putten zou willen, maar was ook niet echt nodig. Zijn manier van vertellen neemt de luisteraar mee naar het China van nu, waar de inwoners nog steeds met een ongelooflijke snelheid Westerse zaken kopiëren. Hij laat ons zien dat de snelheid waarmee ze dat doen niet altijd een kwalitatief hoogwaardig ‘Made in China’ product oplevert.

Van der Putten pleit er voor dat er in het onderwijs veel meer aandacht komt voor China, omdat de toekomst van de hele wereld in grote mate zal afhangen van de vraag hoe China tevoorschijn gaat komen uit een dubbele crisis: die van zijn eigen ontwikkelingsmodel en die van de wereldeconomie. Komen wij onder Chinese invloedsfeer? Of krijgt China de handen vol aan de eigen problemen? Het grote verschil tussen arm en rijk, de vergrijzing als gevolg van de regeling maar één kind per gezin te mogen krijgen, de binnenlandse corruptie. Geen elementen waarmee China wereldmacht gaat worden.

Voor leerkrachten en docenten heeft van der Putten een heerlijk boek geschreven: ‘De ontdekking van China’. Voor kinderen en volwassenen vanaf 10 jaar. Over een jongen die is geadopteerd door Nederlandse ouders en terugkeert naar zijn land China. Een dagboek-reisverslag waardoor je het land van binnen en buiten leert kennen. Prachtig vormgegeven, alleen daarom al een must voor je leerlingen. Met heel veel foto’s, toegangskaartjes, snoeppapiertjes en suikerzakjes!  

Zie ook http://www.janvanderputten.com

Nu leren voor de toekomst

Ben je klaar voor de toekomst? Deze vraag wordt steeds vaker aan leerkrachten gesteld en leerkrachten zouden hem aan hun leerlingen moeten stellen. Leerlingen bewust maken van hoe ze dat doen: creatief denken – kritisch denken – analytisch denken. Door er als leerkrachten naar te vragen, krijgen leerlingen zelfinzicht.

Het kennen van je talenten en die doelgericht verder ontwikkelen, zorgt ervoor dat je ‘klaar bent voor de toekomst’. Dit betekent dat docenten en leerkrachten samen met hun leerlingen aan de slag gaan om te benoemen waar ze goed in zijn. En wat er nog verder ontwikkeld kan worden, dit helpt leerlingen om hun eigen leerproces vorm te geven.

‘Stel jezelf de vraag: Wat kan ik NU leren? Met die houding kun je alles (leren)’, zegt Désiree Houkema. ‘Leren gebeurt overal en altijd en meest buiten schooltijd om. Want informatie is nu overal, we verzamelen onze eigen kennis en leerprocessen zijn heel persoonlijk’.

Leerkrachten hebben ook tijd nodig om dit te leren en aan de leerlingen zelf te vragen wat ze nodig hebben om te leren. Dat heeft te maken met de aanleg, de persoonlijkheid, de omgeving en de prestaties van je leerlingen. En volgens Houkema is de belangrijkste vraag aan leerlingen dan: 'Waar word je blij van?'

SLO heeft een aantal place-mats ontwikkeld, die aan te vragen zijn bij het informatiepunt. Kijk op www.talentstimuleren.nl

Onderwijsconsultancy door leerlingen

Donderdag 21 mei mocht ik de presentaties bijwonen op het Onderwijsfestival en er over bloggen, tweeten en Facebooken. Het festival was een feestje; heel veel bevlogen mensen met hart voor onderwijs ontmoetten elkaar in Eye en volgden de sessies over het onderwijs van de toekomst. Af en toe kwam er een cruiseschip met 10 verdiepingen voorbij varen en dat maakte het nog wereldser. Want daar ging het over gisteren, over de wereld voor onze kinderen, over de toekomst van het onderwijs.

Tijdens het festival is het CodePact ondertekend, waarmee onder meer oud-Eurocommissaris Neelie Kroes en bedrijven als Randstad, Microsoft, IBM en Google onderschrijven dat honderdduizenden kinderen onderwezen gaan worden in coderen. Meer specifiek: 400.000 brugklassers en 400.000 achtstegroepers gaan leren programmeren. Volgens de onderwijsprofessionals is dit namelijk één van de vaardigheden die kinderen in 2032 nodig zullen hebben om in de maatschappij mee te kunnen draaien en ieder kind verdient het om dit te leren.

Deelnemers aan het festival woonden sessies bij over technologie in de klas, het MBO, innovatie door creativiteit, China, de rol van de leraar, Robotica, the we-society en 21st century skills. Allemaal interessant, leerzaam, spannend, soms ontregelend. 

Maar één van de sessies is me het meest bijgebleven; leerlingen van het Hyperion Lyceum in Amsterdam vertelden hun visie over hoe we jongeren kunnen voorbereiden op hun werk en leven in de toekomst. Wat Asmae, Frans en Julius deden was ons, onderwijsprofessionals, gratis advies geven over hoe we nu al (vandaag in de klas) leerlingen het best kunnen voorbereiden op de toekomst.

Hun advies:

1. Arbeidsmarkt-les – geef ons informatie over studiekeuzes, vraag- en aanbod van arbeid in de markt, oriëntatie-mogelijkheden bij bedrijven en studies.

2. Het vak Actualiteit – leer ons onze eigen mening te vormen over de ‘ongeschreven geschiedenis’, die nog niet in de methodes staat. Over wat er nu speelt; Charlie Hebdo, asielzoekers, vluchtelingen, integratie en ook over wat er goed gaat, wat positief is in onze samenleving.

3. Talen waar we wat aan hebben – laat het curriculum mee veranderen met wat nodig is. Zijn dat Frans, Duits, Latijn & Grieks of juist Chinees en Spaans?

4. Interesses van de leerlingen – speel hierop in, laat leerlingen leren via hun eigen interesses. Via filmpjes op YouTube, zelf dingen uitzoeken, een taal leren via liedjes, series en films.

5. Bereid ons voor – laat de manier van onderwijs op het VO meer aansluiten bij het onderwijs bij een vervolgopleiding. Geef ons alvast colleges, laat ons essays schrijven, onderzoek doen. Geef ons meer zelfstandigheid en laat ons samenwerken door presentaties voor medeleerlingen te maken. Hierdoor wordt de leertijd verlengd, ook buiten schooluren om.

Wij als onderwijsprofessionals kunnen hele mooie en goede dingen bedenken en maken voor het onderwijs. Maar laten we alsjeblieft niet vergeten te luisteren naar de leerlingen, naar de toekomst van het onderwijs. 

Klas zoekt man

Meer 'schorem' voor de klas, dat is hoe Robert Jan Kooiman van Meestersadvies zijn mannen noemt. Mannen in het onderwijs, en dan niet als manager of ICT-er, maar voor de groep, met hun voeten in de klei, voor de leeuwen! 

Maar dan moeten we volgens Kooiman het beroep voor deze meesters wel aantrekkelijker maken; dat ze mogen zijn wie ze zijn: mannen! En dat ze hun eigen dingen mogen inbrengen, in plaats van het gebruikelijke: Niet rennen. Pas op. Niet doen, zit stil. Ga maar fijn een boekje lezen. Dit zijn onze regels. Rubberen tegels, oranje hesjes, helmen. Het mag stouter in de groep, zodat ook juist de jongens zich meer kunnen identificeren met wie er voor de klas staat. 
Zie ook de de website van Meestersadvies voor alle info. 

Kooiman geeft een lezing tijdens het Onderwijsfestival, van Like to Share, vandaag in Eye. 

Onderwijsfestival 2032 - Kom je ook?

Donderdag 21 mei zien we elkaar in EYE Am*dam voor het Onderwijsfestival2032! 

Of het nu gaat om leren lezen of om academische scholing: de basis van onderwijs is tijdloos en onveranderlijk.
Onderwijs moet zich niet laten beïnvloeden door de waan van de dag. Echter, sommige innovaties hebben een grote impact. Mobiel internet, sociale media en tablets, we houden ze niet buiten de deur. Jonge mensen omarmen deze als eersten. Over de spagaat tussen de waarde van het onveranderlijke en de impact van technologie op onderwijs gaat Like to Share.

Wil je jouw visie op onderwijs delen? En presentaties volgen van andere visionairs? Dan zie ik je donderdag a.s. in EYE, waar ik verslag mag doen van de verschillende sessies. 
Hier vind je alle info en praktische details. Je kunt je nog aanmelden! 

En mocht je het niet redden om te komen, ik mag bloggen, dus je kunt alles hier teruglezen! 

Tot donderdag! Over de toekomst van ons onderwijs. Like to share it with you!

Huiswerk voor ouders & een tip!

Wederom dank voor alle reacties die ik krijg, gedeeltelijk geplaatst bij de blog. De meeste reacties komen echter per mail en velen wijzen me er nadrukkelijk op dat lezen best belangrijk is, maar dat het uiteindelijk gaat om wat een kind wil en kan. Of zoals Marcia in haar reactie schreef: er zijn goede dansers, praters, spelers, musici, tekenaars, etc. (en dat zijn niet allemaal goede lezers). Ik ben het helemaal met haar eens. Wij zijn absoluut niet voor versmalling van de ontwikkeling van kinderen. Wel denken we dat goed kunnen lezen de keuzemogelijkheid in vervolgopleidingen vergroot. Maar ook hier geldt uiteraard: een goede vervolgopleiding is geen garantie voor succes. Het is zelfs zo dat de meest succesvolle mensen veelal geen reguliere opleiding hebben afgerond. Ik geloof dus ook zeker niet in het one-size-fits-all principe.

Veel ouders zijn tegenwoordig kritisch naar leerkrachten en de school. Dit is terecht, maar leerkrachten en de school mogen ook wat verwachten van ouders. Niet de school alleen is verantwoordelijk het maximale uit het kind te halen. De ouder net zo goed. Ouders spelen een grote rol bij de taalvaardigheid van hun kind. Praten, overleggen, onderhandelen, maar ook voorlezen of verhalen vertellen zijn hierbij heel nuttig. Hoe meer taal een kind van huis uit meekrijgt, hoe beter de schoolprestaties, ongeacht het handelen van de leerkracht. Dus ouders, wil je dat je kind het goed doet op school, doe dan veel met je kind en praat erover. Voetballen, tekenen, naar een museum gaan, boodschappen doen, een stuk fietsen, samen naar de bieb, dit zal voor iedereen anders zijn, zolang jij en je kind er plezier aan beleven.

Als laatste een tip. Goed kunnen lezen, zorgt absoluut niet voor levensgeluk. Het maakt een paar dingen echter wel gemakkelijker, zeker als je kind plezier heeft in lezen. Want dan doe je het vaker, dan word je er goed in en dan is het weer leuker. Ben je zelf niet zo'n voorlezer, maar wil je toch met je kind aan de slag met taal, ga dan naar www.brikki.nl. Hier vind je korte verhalen over een leeuwtje. De verhalen zijn makkelijk door kinderen af te maken of in te vullen. De teksten zijn heel geschikt voor beginnende lezers. Deze kunnen per dag een paar verhaaltjes voorlezen voor jou. Jij prijst ze dan de hemel in en ik weet zeker dat daar plezier in lezen uit ontstaat. Want: A reader is a leader... (en wederom: dit geldt niet altijd andersom).

Graag jullie mening over mijn blog. Elke reactie krijgt een gratis les voor zijn of haar groep toegezonden met een plezierige lees- of taalmeter. 

Een nieuw gebouw voor de A. Bekemaschool

Vorige week mocht ik twee lessen verzorgen voor de A. Bekemaschool in Duivendrecht. De officiële opening van het nieuwe schoolgebouw werd die dag, 24 april 2015, gevierd. Marco Dekker en zijn team en alle leerlingen van de A. Bekemaschool gefeliciteerd!

De Bekemaschool staat in Duivendrecht, maar is eigenlijk de meest Amsterdamse school die je je kan indenken. Kinderen vanuit alle achtergronden zitten bij elkaar op school en de sfeer is fantastisch. Daarnaast is het schoolgebouw ingericht volgens de theorie van de leerstijlen van Dunn & Dunn. Dit betekent: geen klassieke leslokalen met bankjes. Nee, elke groep heeft een instructielokaal en daarna mag iedereen een plekje zoeken in de school om te werken. 

Een verdieping van de school bestaat uit kleine instructielokalen en een grote ruimte met tafels, banken, zitkussens waar iedereen kan werken. Kinderen van alle groepen door elkaar heen. Je kan samenwerken, maar je mag ook alleen werken. Je kan overleggen, maar er zijn ook stilte-lokalen. Kinderen krijgen zo veel bewegingsvrijheid én verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces, maar ook voor de sfeer in de school. 

Daarnaast hanteert de school de theorie van de meervoudige intelligentie. Naast de gebruikelijke intelligentiefactoren, waar taal, lezen en rekenen onder vallen, wordt ook aandacht gelegd bij bewegen, dansen, muziek. Dus niet alleen aandacht voor hetgeen wij vinden dat een kind moet leren, nee het kind wordt als uitgangspunt genomen. Je zou zeggen dat dit logisch is, maar zolang wij nog zoveel nadruk leggen op Citoscores, en een hoge score beter vinden dan een lage, dan is dat in de praktijk toch anders. 

Wat mij opviel in de Bekemaschool was dat het gebouw anders is ingericht, het lijkt meer op een kantoortuin bij een hip reclamebureau dan op een school. Wat me verder opviel is dat de school veel mannelijke leerkrachten heeft, bijna de helft van het team. Maar het belangrijkste vond ik dat iedereen zo trots was op de school en wat er allemaal voor nieuwe, leuke en creatieve dingen werden gedaan. Elke leerkracht legt je graag uit wat de school allemaal doet, hoe het werkt met de leerstijlen de meervoudige intelligentie. Er zijn ook nog studiegroepen die onderzoeken hoe ze de aanpak van het onderwijs verder kunnen verbeteren. Ik vind de Bekemaschool een bron van inspiratie. 

Gefeliciteerd! Veel plezier en geluk met jullie nieuwe gebouw, voor het team en alle leerlingen. 

Laat me, in een reactie hieronder, weten hoe jullie leerlingen betrekken bij het leerproces en de sfeer in de school. Als je reageert ontvang je een lespakket Wat wil je worden? voor jouw groep!